Transgraniczny Rezerwat Biosfery Karkonosze/Krkonoše

Karkonosze od setek lat zaskakują specyfiką klimatu, dziką przyrodą oraz historią. W 1992 roku, zostały włączone do światowej sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO, jednocześnie stając się pierwszym transgranicznym Rezerwatem Biosfery na świecie.

Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) ogłosiła w 1970 roku merytorycznie zaprojektowany międzynarodowy program współpracy ekologicznej w skali planetarnej. Program nosi nazwę Man and Biosphere (Człowiek i Biosfera) w skrócie MAB. Jest to najbardziej znany na świecie projekt, mający na celu integrację człowieka z otoczeniem. MAB koncentruje się na wykorzystaniu obszarów naturalnych, jednocześnie chroniąc przy tym zawarte w nim zasoby genetyczne. Takim sposobem powstał projekt światowej sieci Rezerwatów Biosfery UNESCO.

Aby zostać nominowanym do udziału w projekcie, konieczne jest spełnienie kilku warunków. Każdy Rezerwat Biosfery musi zawierać ekspozycję głównego, rozległego obszaru, którym może być tundra, step czy lasy strefy umiarkowanej. Dodatkowo, niezbędna jest prezentacja wyjątkowych, bądź rzadkich ekosystemów wraz z gatunkami roślin i zwierząt. Wszystkie Rezerwaty Biosfery, powinny również mieć wzorzec spójnego wykorzystania otaczających go zasobów naturalnych. Co więcej, muszą posiadać ekspozycje zdegradowanej przyrody, która wymaga opieki i oczyszczenia. Przykładem takiej ekspozycji w Karkonoszach mogą być lasy Izerskie, które w latach osiemdziesiątych XX wieku, stały się miejscem wielkoobszarowego uszkodzenia drzewostanu. Wszystkie Rezerwaty Biosfery, muszą wypełniać trzy podstawowe i nawzajem uzupełniające się funkcje. Zobowiązane są do zachowania różnorodności kultury na danym terenie.

To właśnie ona składa się na wyjątkowość, charakter i barwę danego obszaru. RB zobowiązane są także do ochrony przyrody, wsparcie stałego utrzymania ekonomicznego i demograficznego rozwoju wyznaczonego terenu, oraz pomoc w ekologicznym kształceniu, badaniach i monitoringu. Przynależność do projektu RB UNESCO można jednak stracić, gdyż nie jest on przyznawany na stałe. Kontrola pojawia się co 10 lat, sprawdzając czy wszystkie zadeklarowane cele Rezerwatu Biosfery UNESCO zostają spełnione. Karkonosze nazywane są górami wyjątkowych walorów, z racji zróżnicowanego terenu pod względem przyrodniczym i kulturalno – historycznym. Tutejsze tereny należą do najlepiej zbadanych gór mieszczących się w Europie. Ponadto, zachwycają świadectwa dotyczące tysiącletnich waśni człowieka z dziką naturą Karkonoszy.

Transgraniczny Rezerwat Biosfery Karkonosze/Krkonoše