Poznajcie Lomnice nad Popelkou - Miasto o niepowtarzalnej urodzie i osobliwej atmosferze

Lomnice nad Popelkou jest znana i słynie z produkcji lomnickich sucharów. Jednocześnie należy do tradycyjnych miejsc sportu narciarskiego.

Lomnice nad Popelkou liczy ponad 6000 mieszkańców, leży w zachodniej części Przedgórza Karkonoszy w szerokiej dolinie rzeczki Popelka. Pierwsza pisemna wzmianka o miejscowości Lomnice nad Popelkou pochodzi z 1308 roku. Na przestrzeni wieków miasto ukształtowało się w naturalne centrum niewielkiego regionu nazywanego ziemią lomnicką (czes. Lomnicko).

Miasteczko początkowo tworzyły niemal wyłącznie drewniane domy. Do dziś zachowały się tu drewniane obiekty architektury ludowej typowe dla podgórza Karkonoszy.

Wśród nich na pierwszy plan wysuwa się zabytkowa, drewniana dzwonnica, będąca najstarszą budowlą tego niezwykle urokliwego miasteczka. Tradycyjnym akcentem z dzwonami jest wybijanie południa w Boże Narodzenie. Stało się to już bardzo przyjemną tradycją i okazją dla lokalnych mieszkańców do spotkań, składania świątecznych życzeń i śpiewania kolęd.

W centrum miasta zwraca natomiast uwagę budynek ratusza, który należy do ważnych zabytków kultury w historycznej strefie miasta. Pierwotny drewniany ratusz (rathaus) stał na środku rynku (dzisiejsza wyspa Husovo náměstí) i był otoczony przez sklepy mięsne i stajnie. W 1590 r. spłonął wraz z większą częścią miasta. Przywrócono ją dopiero po 18 długich latach, kiedy poprawiły się warunki życia mieszkańców Łomnicy. Ratusz stał w tym samym miejscu i ponownie był drewniany. Sto lat później hrabia Jan Rudolf z Morzina, właściciel majątku łomnickiego, nakazał wyburzenie pierwotnego ratusza i wybudowanie nowego, kupił podupadłą gospodę w miejscu, w którym stoi do dziś. Nowy murowany ratusz z 1724 roku posiadał arkadę i kwadratową wieżę zegarową. Ratusz ucierpiały także podczas dwóch innych pożarów miejskich, w 1749 i 1862 roku.

Potężny pożar 29 sierpnia 1862 r. zniszczył nie tylko budynek, ale także nowy teatr wraz z wyposażeniem, który od 1859 r. mieścił się w ratuszu, oraz archiwum miejskie. Ówczesny burmistrz miasta Vincenc Mastný kupił z własnych środków sąsiedni dom, ponieważ nowy ratusz miał służyć innym instytucjom oraz siedzibie gminy. O opracowanie projektu miasto zwróciło się do Josefa Pruvota, dyrektora biura budowlanego księcia Kamila Rohana, będącego wówczas właścicielem majątku łomnickiego. Kamień węgielny położono 2 maja 1864 roku przy dużym udziale mieszkańców Łomnicy. Nowy ratusz uzyskał orientację podłużną z neogotycką fasadą, pojawiła się też wieża zegarowa z chorągwią. W dwukondygnacyjnym gmachu ratusza znalazły swoje miejsce instytucje finansowe, teatr, biblioteka, sklepy, technikum, a później muzeum, policja miejska i żandarmi.

W 1903 roku budynek przebudowano według planów łomnickiego budowniczego Jaroslava Hrubé, który znacznie ozdobił pierwotnie prostą fasadę dodatkowymi neogotyckimi formami szczytów, pilastrami i malowanymi emblematami. W fasadę ratusza wstawiono kamienny herb miejski z 1817 roku (tatarski mężczyzna z halabardą, toporem i hełmem), a w szczycie nad drzwiami balkon, nad którym pierwotnie mieścił się gabinet burmistrza. Przy głównym wejściu po lewej stronie wmurowano marmurową tablicę pamiątkową upamiętniającą pobyt Bedřicha Smetany w Łomnicy w 1871 r. W 1953 r. podczas kolejnego remontu ratusza łomnicki malarz akademicki Pavel Korbelář odnowił dziesięć stylizowanych znaków łomnickiego rzemiosła (od lewej kowale, tkacze, murarze, rzeźnicy, siedem rzemiosł, bednarze, piekarze, młynarze, szewcy, kupcy).

Wygląd miejskiego rynku zmienił się w trakcie historycznego rozwoju miasta i wpływu kilku katastrofalnych pożarów. Trójkątny plan placu powstał na początku XVIII wieku, kiedy to dobudowano górną bryłę zabudowy. W XIX wieku sukcesywnie budowano tu nowe, piętrowe domy murowane, niestety żaden z domów zrębowych nie zachował się do dziś. Pod koniec XIX wieku plac został zmodernizowany i nazwany Husovo náměstí, który do dziś jest największym placem miasta. W 1900 roku w górnej części rynku uroczyście odsłonięto secesyjny pomnik mistrza Jana Husa. Centralną wyspę uzupełniają dwie fontanny i barokowa kolumna morowa.

Zamek. Gotycka twierdza zbudowana przez Košíków pod koniec XIII wieku Valdštejny została w XVI wieku przebudowana na renesansowy zamek. Od 1654 r. zamek służył wyłącznie urzędom magnackim, jednak w latach 30. XIX wieku został przebudowany na trójskrzydłowy zamek barokowy. W 1919 roku Alain Rohan sprzedał zamek lokalnej spółdzielni handlowej, a zamek zaczęto nazywać „Živnodům”.

Neoklasycystyczny budynek Hrubé dom został zbudowany w pierwszej tercji XIX wieku przez Petra Augusta Šlechtę. Dom wykorzystywali nie tylko do zamieszkania, ale także do prowadzenia działalności gospodarczej, prowadzili tu zakład włókienniczy. Po II wojnie światowej inż. Bedřicha Šlechty Hrubý dům do miasta z zastrzeżeniem, że będzie się tu mieściło muzeum. Został otwarty w 1947 roku.

Na dolnym końcu Husova náměstí stoi barokowy kościół pod wezwaniem św. Mikołaja, który został zbudowany w latach 1781-2 na miejscu małego gotyckiego kościółka przez Františka Xavera Morzino

Lomnice nad Popelkou są również znanym czeskim ośrodkiem narciarskim. Znajduje się tu kompleks skoczni narciarskich oraz trasy zjazdowe.

Droga Krzyżowa na starym szlaku pielgrzymkowym na górę Tabor to jeden z ciekawszych zabytków. Składa się z niszowej kaplicy nad studnią Křížovka z 1868 oraz kapliczek przedstawiających sceny z Drogi Krzyżowej. Pielgrzymi używali wody ze studni Křížovka do przemywania oczu w przekonaniu, że pozbędą się problemów ze wzrokiem.

Lesisty szczyt Tábor z wieżą widokową jest popularnym miejscem wycieczek. Pierwotna wieża widokowa została tu wybudowana już w 1897 roku. Miała postać prostej drewnianej konstrukcji, budowniczych podobno inspirowała wieża widokowa cesarzowej Elżbiety stojąca niedaleko Wiednia. W 1911 roku na górze Tábor dobudowano wieżę widokową z cegieł, która miała opinię jednej z najpiękniejszych w Czechach. Jej całkowita wysokość wynosi 35 m a na platformę widokową na wysokości 26 m prowadzi 145 schodów.

Wieża Alaina. Murowana ambona myśliwska powstała dla ówczesnego posiadacza lomnickich dóbr ziemskich – rodu Rohanów. Wieża została zbudowana w 1862 roku przez budowniczego Pruvota w stylu nowogotyckim. Nadano jej nazwę po Alainowi, księciu z rodu Rohanów, który zginął tragicznie podczas wyścigów konnych. Na jego pamięć został również wzniesiony Krzyż Allaina na zboczach góry Tábor.

Jak dojechać?

Lomnice nad Popelkou leżą około 60km od Szklarskiej Poręby. Najkrótsza trasa prowadzi tu przez Harrachov, Rokytnice nad Jizerou, Jilemnice. Można również przyjechać pociągiem ze Szklarskiej Poręby z przesiadkami w Tanvaldzie, Żeleznym Brodzie i Starej Pace.

 Poznajcie Lomnice nad Popelkou - Miasto o niepowtarzalnej urodzie i osobliwej atmosferze