Wielkie i Małe Organy w Jonsdorfie – piaskowcowa muzyka na tle gór

Na południowych obrzeżach Jonsdorfu, w centrum Gór Żytawskich, kryje się jedno z najbardziej niezwykłych miejsc tego pasma – formacje skalne Wielkie i Małe Organy. To jeden z tych zakątków, gdzie natura postanowiła zabawić się w architekta i rzeźbiarza, a efekt końcowy przypomina potężny instrument muzyczny.

Do organów prowadzi malowniczy Orgelsteig, szlak biegnący przez dawne kamieniołomy żarnowe i skalne miasto Jonsdorfu. Wąskie przejścia, fantazyjne formy piaskowca i cisza lasu sprawiają, że droga sama w sobie jest atrakcją. Po kilkuset metrach wędrówki dochodzi się do platformy widokowej, skąd można spojrzeć na dwie skalne formacje przypominające piszczałki organów.

Małe Organy mają zaledwie kilka metrów wysokości, ich kolumny są smukłe i filigranowe. Wielkie Organy są bardziej rozłożyste, ale mniej wyraziste – nie imponują rozmiarami jak bazaltowe słupy Islandii czy Słowacji, lecz urzekają delikatnością i kontrastem wobec otaczających skał. Obie formacje powstały w wyniku niezwykłego procesu geologicznego: piaskowiec w sąsiedztwie dawnych intruzji wulkanicznych został tak silnie rozgrzany, że podczas stygnięcia pękał w regularne, cztero- i sześciokątne słupy.

To rzadkość w skali Europy – kolumnowy rozpad kojarzy się zazwyczaj z bazaltem, a nie z piaskowcem. Dzięki domieszkom związków żelaza skała dodatkowo się utwardziła, a na jej powierzchni pojawiły się charakterystyczne rdzawe przebarwienia.

Wizyta przy Organach to nie tylko lekcja geologii, ale także okazja, by nacieszyć się panoramą i atmosferą miejsca. Z jednej strony widać formacje skalne o nazwach tak sugestywnych jak Bernardyn, Nosorożec czy Lew, z drugiej – zielone doliny schodzące ku Jonsdorfowi.

Dziś całe to miejsce jest chronione jako pomnik przyrody i fragment większego obszaru rezerwatowego, ale jednocześnie udostępnione turystom. Ścieżki są dobrze oznakowane, a krótki odcinek ze schodami prowadzi prosto na punkt widokowy. To sprawia, że Organy są świetnym celem zarówno dla rodzinnej wycieczki, jak i dla miłośników geologii czy fotografii.

Jeśli więc wybierasz się w Góry Żytawskie, nie przegap tej piaskowcowej orkiestry – to dowód, że natura potrafi komponować formy równie piękne jak człowiek muzykę.

Wielkie i Małe Organy w Jonsdorfie – piaskowcowa muzyka na tle gór

Jak dojechać?

Szklarska Poręba → Bogatynia: około 50–57 km, ~50–60 min. 

Bogatynia → Zittau (Żytawa): ~14 km, ~15–20 min. 

Zittau → Jonsdorf: ~10 km, ~10–15 min