Czy warto walczyć z wiatrakami – Potencjał energii wiatrowej

Jeszcze kilka lat temu wiele wskazywało na to, że Dolny Śląsk stanie się prawdziwym wiatrowym zagłębiem. Oczekiwano istnego wysypu elektrowni wiatrowych. Inwestorzy zgłosili spółce Energia-Pro plany budowy 56 farm wiatrowych w których pracować miało do 1300 wiatraków różnej mocy.

Jednak szybko kolejne koncepcje budowy tego typu obiektów upadały Pierwszym głośnym echem odbiła się jeszcze w ubiegłym roku, blokada takiej inwestycji w Jaworzynie Ślaskiej, (powiat świdnicki). Niemiecki inwestor, Sparinwest chciał wybudować w okolicach Jaworzyny pierwszą na Dolnym Śląsku farmę składającą się z 27 elektrowni wiatrowych o łącznej mocy 54 Megawatów. Lokalne władze były przychylne tej inwestycji dostrzegając w niej szanse zwiększenia dochodów gminy. Jednak pozytywną decyzję władz zablokowało Samorządowe Kolegium Odwoławcze, pod wpływem protestu mieszkańców, którzy obawiali się, że ogromne wiatraki stojące nawet w odległości 500 metrów od zabudowań będą miały negatywny wpływ na ich zdrowie.

Czy wiatraki rzeczywiście mogą być niebezpieczne ? Niektórzy naukowcy zalecają pewne środki ostrożności. Zwłaszcza w kotlinach. Bezpieczniejsze są na w wzniesieniach bądź równinach , kiedy stoją w odległości około 500 metrów od zabudowań.

Ustawa wiatrowa z 2016 roku przyczyniła się do ograniczenia rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce. Liczne protesty mieszkańców przeciwko lokalizacji turbin wiatrowych zbyt blisko domów oraz spory dotyczące podziału korzyści z inwestycji zaowocowały powstaniem ogólnopolskiego ruchu antywiatrakowego.

Projekt ustawy zawierający przepisy o zmniejszeniu dopuszczalnej odległość turbin wiatrowych od zabudowań sprawił, że transformacja energetyczna stała się jedną z głównych osi politycznego sporu. Dyskusja o przepisach dotyczących energetyki wiatrowej ukazała, jak nie powinna przebiegać transformacja energetyczna i debata na jej temat. Nawet organizacje ekologiczne i przedstawiciele Polskiego Stowarzyszenia Energii Wiatrowej byli zaskoczeni sposobem procedowania projektu. Zamiast prowadzić dialog o sprawiedliwym podziale korzyści i kosztów tej transformacji, debata skupiła się na oskarżeniach, czy politycy działają pod wpływem lobbystów branży wiatrowej lub przeciwników energii wiatrowej.

W tych sporach ginie jednak istota problemu a więc ogromnego potencjału tej gałęzi energetyki. Podczas konferencji Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej przedstawiono doroczny raport o stanie branży.

Zgodnie z danymi zawartymi w dokumencie, na koniec 2022 r. w Polsce działały elektrownie wiatrowe o mocy 8,25 GW. W ubiegłym roku przybyło ponad 1,1 GW. Wszystkie OZE w ubiegłym roku dostarczyły 21% energii elektrycznej, z czego sam wiatr – 10,8%.

Energetyka wiatrowa jest wciąż bardzo istotnym obszarem zainteresowania w kontekście globalnej transformacji energetycznej.

Analizy geograficzne wskazują, że obszary o wysokim potencjale energetyki wiatrowej znajdują się głównie na wybrzeżach, na morzach i oceanach oraz na obszarach górskich. Badania wykazują, że znaczna część globu posiada wystarczający potencjał wiatrowy do zasilenia sieci energetycznych.

Zasoby naturalne: "Analizy pokazują, że Polska posiada duży potencjał energetyki wiatrowej, szczególnie na wybrzeżu Bałtyku oraz w obszarach górskich." - prof. dr hab. inż. Jan Kuta, Politechnika Gdańska.

Postęp w technologiach wiatrowych, w tym rozwój nowych konstrukcji turbin, poprawa wydajności i efektywności oraz redukcja kosztów produkcji, przyczynił się do zwiększenia atrakcyjności energetyki wiatrowej jako źródła energii.

Rozwój technologiczny: "Postęp w technologiach wiatrowych, w tym zastosowanie większych i bardziej wydajnych turbin, stanowi kluczowy czynnik wzrostu potencjału energetyki wiatrowej." - prof. dr hab. inż. Krzysztof Badyda, Politechnika Warszawska.

Pomimo krytyki dotyczącej potencjalnych negatywnych skutków dla środowiska, takich jak zakłócanie krajobrazu czy wpływ na ptaki i nietoperze, badania wskazują na możliwość minimalizacji tych efektów poprzez odpowiednie planowanie lokalizacji i technologii.

Środowisko i zrównoważony rozwój: "Konieczne jest staranne planowanie lokalizacji farm wiatrowych, uwzględniające zarówno aspekty środowiskowe, jak i społeczne, aby minimalizować negatywne skutki dla przyrody i ludzi." - prof. dr hab. inż. Jerzy Gawlik, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie.

Analizy ekonomiczne wskazują, że energetyka wiatrowa staje się coraz bardziej konkurencyjna w porównaniu z konwencjonalnymi źródłami energii, szczególnie w krajach o korzystnych warunkach wiatrowych. Polityka wsparcia, w tym systemy zachęt finansowych i regulacyjnych, odgrywa istotną rolę w promowaniu rozwoju tego sektora.

Ekonomia i polityka energetyczna: "Wprowadzenie stabilnych systemów wsparcia oraz długoterminowej polityki energetycznej może przyspieszyć rozwój energetyki wiatrowej i zwiększyć jej udział w polskim miksie energetycznym." - prof. dr hab. inż. Andrzej Adamczak, Politechnika Łódzka.

Prognozy sugerują, że rozwój energetyki wiatrowej będzie kontynuowany, przy założeniu dalszego postępu technologicznego, poprawy infrastruktury sieciowej oraz wsparcia ze strony decydentów politycznych. W perspektywie długoterminowej, wiatr może być istotnym składnikiem globalnego miksu energetycznego, przyczyniając się do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego.

Przyszłe perspektywy: "Prognozy sugerują, że Polska ma potencjał, aby stać się liderem w regionie w zakresie energetyki wiatrowej, co może przynieść zarówno korzyści ekonomiczne, jak i środowiskowe." - prof. dr hab. inż. Piotr Wolański, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie.

Podsumowując, energetyka wiatrowa posiada znaczący potencjał jako czyste i zrównoważone źródło energii, mające kluczowe znaczenie dla globalnej transformacji energetycznej. Wdrożenie skutecznych strategii rozwoju, wsparte naukowym podejściem i odpowiednią polityką energetyczną, może przyczynić się do wykorzystania tego potencjału w sposób efektywny i zrównoważony.

Mimo kilkunastoletniej obecności w naszym krajobrazie i ciągłemu rozwojowi tej gałęzi energetyki, wciąż usłyszeć można głosy osób przeciwnych stawianiom farm wiatrowych.

Osoby nastawione krytycznie wobec energetyki wiatrowej wskazują na szereg potencjalnych negatywnych skutków, takich jak hałas generowany podczas pracy turbin, umniejszenie walorów krajobrazowych, zagrożenie dla zwierząt i ludzi żyjących w ich otoczeniu. Pomimo istnienia wielu artykułów i opracowań naukowych na ten temat, postanowiono przeprowadzić własne badania w celu zweryfikowania prawdziwości tych tez.

W tym celu przeprowadzono szereg rozmów z mieszkańcami miejscowości, w których znajdują się elektrownie wiatrowe. Wybór padł na lokalizacje w obrębie województwa dolnośląskiego, konkretnie w pobliżu Legnicy.

Mieszkańcy byli początkowo zaniepokojeni przed rozpoczęciem budowy farmy wiatrowej, obawiając się potencjalnych problemów. Dla mnie osobiście wiatraki nie stanowią problemu, a co do hałasu, to choć dźwięk wirników jest czasem słyszalny, zwłaszcza w czasie mgły to trudno go uznać za jakoś specjalnie uciążliwy. Ludzie zdążyli się przyzwyczaić i nie odczuwają już większych niedogodności. - mówi jeden z mieszkańców.