Reklama

Lawy poduszkowe w Bolkowie - unikalna geologiczna ciekawostka

14/07/2023 16:53

Lawa poduszkowa (pillow lava) powstała w wyniku podwodnej erupcji wulkanicznej na terenie pradawnego oceanu. Przybiera formy bochenków lub poduszek, skąd jej nazwa.

Dziś odwiedziny law poduszkowych to jak zwiedzanie pradawnego oceanu. Lawy poduszkowe w Bolkowie uformowały się na początku ery paleozoicznej (ordowik, sylur), około 400–500 mln lat temu. Proces ich powstawania był niezwykle specyficzny, doszło bowiem do gwałtownego stygnięcia lawy wulkanicznej, która pod wpływem wysokiego ciśnienia i działania wody morskiej ulegała natychmiastowemu spłaszczeniu.

Lawa wskutek ochładzania sztywniała, ale jej środek pozostawał gorący i płynny. Pękająca zewnętrzna skorupa zastygniętych brył sprawiała, że z ich wnętrza wydostawały się kolejne porcje płynnej lawy, które znowu szybko stygły. Proces taki mógł powtarzać się wielokrotnie.

Późniejsze procesy geomorfologiczne spowodowały przeobrażenie się tych skał wulkanicznych w zieleńce i łupki zieleńcowe, które przed wiekami eksploatowano w utworzonym tu kamieniołomie.

W trakcie eksploatacji odsłonięta została partia zieleńców ze strukturami lawowymi – poduszkami. Są one dobrze widoczne w zachodniej części wyrobiska, w strefie kilkudziesięciu metrów. Z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Bolkowa w 2022 r. na terenie kamieniołomu utworzono geopunkt Geoparku Krainy Wygasłych Wulkanów.

foto: Paweł Pawlak

Lawy poduszkowe w Bolkowie - unikalna geologiczna ciekawostka