Ruiny zamku Zbiroh - Skalne labirynty

Zbiroh to ruiny średniowiecznego zamku nad rzeką Izerą pomiędzy miastami Turnov i Mala Skala. Został zbudowany w XIV wieku na tzw. zbiroskich skałach.

Historia zamku nie jest jasna. Nie wiadomo kto go ufundował ani kiedy ukończono budowę. W połowie XIV wieku okolica należała do potomków rozrastającego się rodu Markvarticów. Prawdopodobnie niewielka warownia należała do nich. Zamek spełniał tylko pomocniczą rolę, prawdopodobnie dlatego tak niewiele o nim wiadomo.

Pod koniec XIV stulecia gospodarzył Markvart z Vartenberk, który zbuntował się przeciwko królowi Wacławowi IV, grasując przy okazji na kupieckich szlakach. Dlatego w 1390 roku zamek oblegały i zdobyły wojska królewskie a dobra Markvarta zostały skonfiskowane. Nowym właścicielem zamku Zbiroh został Otton Bergow, który odbudował i opatrzył warownię na tyle skutecznie, że przetrwała bez szwanku wojny husyckie. Po raz kolejny zamek został zdobyty w 1442 roku i zburzony.  Stał się bowiem wówczas siedzibą rycerzy rabusiów i kłusowników. Od tamtej pory nie podejmowano  już prób odbudowy. W 1613 roku, podczas kasacji majątku, opuszczony zamek przypadł Janowi Jerzemu Vartenberk.

Czteroczęściowy zamek zbudowano na wąskim i stromym skalistym cyplu w zakolu rzeki Izery na wysokości około 450 metrów. Na jego wygląd znaczący wpływ miały formacje skalne. Na wschodzie znajdował się niegdyś lekko ufortyfikowany fort, oddzielony od rdzenia zamku fosą. Nad nim, na czole skalnego rdzenia, prawdopodobnie stała kwadratowa wieża mieszkalna zwana Amboną. Za nim znajdowała się cysterna i budynek mieszkalny o dwóch skrzydłach.

Skrzydło północne było podpiwniczone, natomiast w piwnicach pozostawiono naturalne ukształtowania skał. Do bloków skalnych dobudowano mur obwodowy, a z zachodniego skrzydła pałacu na północ wysunięto okrągły bastion.

Zbirohy to jedna z nielicznych arystokratycznych nowych budowli zamkowych z czasów króla Wacława IV. W tym czasie rozwój czeskiej architektury zamkowej nastawiony był na zapewnienie wygodnego i dostatniego bytowania, a tendencje te dobrze odzwierciedla ciekawa forma zamku Zbiroh.

Zamek położony jest około 3 km od Malej Skaly i 5 km od Turnowa. Z obu miast prowadzi tu zielony szlak turystyczny.

Ruiny zamku Zbiroh - Skalne labirynty