Rzeka Kamienna - Granica między Karkonoszami i Górami Izerskimi

Kamienna nie należy do najdłuższych rzek, jednak z racji swego przebiegu wyznacza granicę między Karkonoszami i Górami Izerskimi.

Rzeka Kamienna jest niewątpliwie jedną z najważniejszych w Karkonoszach. Jej źródła znajdują się na torfowisku zwanym Zielonym Klinem, położonym na zboczu Mumlawskiego Wierchu, na wysokości około 1140 m n.p.m. Początkowo płynie w kierunku północno - zachodnim pomiędzy Kocierzem i Babińcem. Na wysokości Jakuszyc skręca jednak na wschód okrążając górę Babiniec.

W swoim górnym przebiegu od Jakuszyc do Szklarskiej Poręby jest typowo górską rzeką, krętą i obfitą wodę, zwłaszcza podczas wiosennych roztopów. Kamienna tworzy w rejonie Jakuszyc efektowne meandry, podkreślone obecnością podcięć erozyjnych, w których odsłania się m.in. wietrzejąca skała granitowa.

To również tutaj i na dalszym odcinku do Piechowic wyznacza naturalną granicę między Karkonoszami i Górami Izerskimi. Tworzy tu niezwykle malowniczy przełom - Dolinę Kamiennej - nieprzypadkowo uznawaną za najpiękniejszą w Karkonoszach. To jedna z niewielu naszych rzek, którą można porównać z alpejskimi strumieniami. Na niektórych odcinkach dolina jest na tyle wąska, że obok koryta z trudem mieści się szosa łącząca Szklarską Porębę z Jelenią Górą. To jednocześnie najdłuższa dolina jarowa w polskiej części Karkonoszy.

Popędzana jej wartkim nurtem woda z impetem rozbija się o potężne głazy, głośno przy tym hucząc co dodaje jej aury nieco dzikiej rzeki. Zmienność poziomu wody i gwałtowne różnice przepływów powodują, że potrafi przybierać naprawdę groźne oblicze. A jej siłę znamionują zniesione nurtem z gór głazy. Wsłuchując się w jej huk, można wyłowić charakterystyczny dźwięk "szurania" głazów po granitowym podłożu rzeki.

W jej korycie występują liczne, a w wielu miejscach duże i dobrze wykształcone, marmity czyli misy powstające pod kaskadami a wydrążone przez wirująca wodę. Największe kotły eworsyjne znajdziemy powyżej Huty w Szklarskiej Porębie i na krawędzi kotła Czarnej Topieli.

Lewymi dopływami rzeki są: Kocieniec, Rychlik, Ciekoń, Szumna Woda, Czerwony Potok, Mała Kamienna, Piastówka, Wojcieszka i Rakownica, a prawymi Kulik, Owczy Potok, Bieleń, Kamieńczyk, Kurzacka Woda, Szklarka, Czarna Płóczka, Rudnik, Michałowicki Potok, Piekielnik, Cichy Potok, Wrzosówka, Lutynka i Pijawnik.

Kamienna po niecałych 35 kilometrach wpada do Bobru, na wysokości Wzgórza Krzywoustego w Jeleniej Górze.

W średniowieczu z rzeki wydobywano złoto. Później w dolinie Kamiennej rozwinęło się hutnictwo szkła.  Górne partie Doliny Kamiennej zasłynęły również z  poszukiwań cyny. Niegdyś nawet wykonano tutaj głęboki odwiert o nazwie „Karkonosze IG-1”,
a przesłanką podjęcia prac wiertniczych było występowanie w tym obszarze podwyższonych zawartości kasyterytu (tlenku cyny).

Z kolei w Szklarskiej Porębie Średniej, przy ulicy jeleniogórskiej znajduje się przepływowa elektrownia wodna z 1872 roku. Od 1975 roku działa tu także Muzeum Energetyki, mieszczące się w budynku starej siłowni.

Na rzece Kamiennej zbudowany został największy zbiornik retencyjny kotliny jeleniogórskiej z granitową tamą w Sobieszowie. Decyzję o jej budowie podjęto po katastrofalnej powodzi w 1897 roku.

W środkowym biegu Kamiennej, pomiędzy Szklarską Porębą a Piechowicami, organizowane są cykliczne spływy - co roku w kwietniu odbywają się tu Akademickie Mistrzostwa Polski w kajakarstwie górskim.

Rzeka Kamienna - Granica między Karkonoszami i Górami Izerskimi