Cmentarz ewangelicki w Gierczynie - Zapomniane miejsce pamięci

Gierczyn, niewielka wieś położona na północnym zboczu Grzbietu Kamienieckiego w gminie Mirsk. Na skraju wsi, przy drodze w stronę Przecznicy znajdziemy stary i doszczętnie zrujnowany cmentarz ewangelicki.

Najnowsza historia cmentarzy ewangelickich na naszych terenach jest zwykle taka sama. Są najczęściej zamienione w pobojowisko. Poprzewracane nagrobki, rozprute grobowe, rozwalone kaplice i rozebrane mury. Cmentarze niemieckie to niewątpliwie trudne dziedzictwo.

Lokalizacja luterańskich cmentarzy wiejskich na terenie nie tylko Pogórza Izerskiego, odzwierciedla zarówno zasięg i gęstość osadnictwa, jak i strukturę Kościoła Ewangelicko - Augsburskiego na tym obszarze. Sądząc z zachowanych do dziś reliktów wynika się, że każda osada z przewagą mieszkańców wyznania protestanckiego, dysponowała miejscem grzebalnym, a w przypadku kilku osad położonych blisko siebie, mogły one mieć cmentarz wspólny. Cmentarze lokalizowano na obrzeżach wsi, na skraju lasu, zazwyczaj wyróżniając je niskim obwałowaniem ziemnym zastępowanym w późniejszych latach (XIX wiek) kamiennym murem.

Proces niszczenia niemieckich cmentarzy choć osiągnął rozmiary masowe nie był planowaną akcją. Mechanizmy destrukcyjne zadziałały w polskiej ludności spontanicznie, jako efekt konfrontacji z tym co pozostawił tutaj nasz wojenny wróg. Tereny Ziem Odzyskanych poza obcym początkowo krajobrazem naturalnym, wniosły ze sobą wielowiekowe dziedzictwo niemieckiej kultury duchowej i materialnej. I ta konfrontacja była nieunikniona. 

Pod tym względem cmentarz w Gierczynie niczym się nie wyróżnia. Teraz to miejsce jest przede wszystkim mroczne i smutne. Straszy rozprutymi komorami grobowców. Wszystkie krypty w grobowcach zostały rozkute i porozbijane i rozkradzione. Cmentarz stał się miejscem niepamięci.

Trudno dziś powiedzieć kiedy został założony. Źródła wspominają, że drewniany kościół ewangelicki w Gierczynie wzniesiono w 1742 roku, więc być może pochówki luteran zaczęły się już w XVIII wieku. Dziś cały cmentarz skrywa zagajnik. Przy drodze można zauważyć słupy - pozostałość po bramie.

Cmentarz ewangelicki w Gierczynie - Zapomniane miejsce pamięci

Wybierasz się w Karkonosze? Poniżej mapa atrakcji turystycznych w regionie. Kliknij w prawy górny róg na mapie aby otworzyć