Dom Zegarmistrza w Bogatyni

Zabytkowy dom przysłupowy z 1688 roku swoją nazwę zawdzięcza zakładowi zegarmistrzowskiemu, który miał tu swoją siedzibę w czasach przedwojennych oraz jeszcze długo po wojnie.

Pierwotnie jednak służył jednak jako mieszkanie i warsztat tkacki. Pozwalała na to jego unikalna konstrukcja, w której część mieszkalna była postawiona na słupach, tak aby nie odbierała drgań z warsztatu pracy znajdującego się na dole.

Dom Zegarmistrza znajduje się w ścisłym centrum Bogatyni położonej w wyjątkowym miejscu na styku trzech granic: Polski, Niemiec i Czech. Dom położony jest w zabytkowej części Bogatyni która została poddana kompleksowej rewitalizacji.

Parter w większej części wymurowano z kamienia łamanego i cegły, a ściany otynkowano gładko. Część północno wschodnia przyziemia o konstrukcji zrębowej. Opracowane snycersko przysłupy o kandelabrowej formie podpór oraz koszowym wykroju oczepu i mieczowania wspierają kondygnację piętra. Ściany piętra o konstrukcji szkieletowej z typowymi dla budynków z tego czasu długimi, skośnymi mieczami wzmacniającymi strukturę. Konstrukcja nośna w drewnianej części parteru jest zdublowana, co stanowi najbardziej charakterystyczny element wyróżniający ten rodzaj architektury. Część mieszkalna posiada zrębowe ściany, obciążone stropem belkowym, natomiast nie niosą one ciężaru kondygnacji górnych, które spoczywają na zewnętrznych, drewnianych „przysłupach".

Domy tego typu zaczęły powstawać po raz pierwszy w średniowieczu na terenie Górnych Łużyc jako mieszkania rzemieślników, następnie ten rodzaj budownictwa rozprzestrzenił się na północne Czechy i zachodnią część Dolnego Śląska. Największe w Polsce zbiorowisko budynków przysłupowych znajduje się Bogatyni gdzie stoi ich około 200, z czego 85 jest wpisane do rejestru zabytków.

W Domu Zegarmistrza mieści się obecnie restauracja oraz pensjonat.

Dom Zegarmistrza w Bogatyni