Marienthal w Ostritz. Najstarszy w Niemczech klasztor cysterek.

Katolicka enklawa w protestanckich Niemczech. Tak często postrzegany jest żeński klasztor cysterek w Ostritz, który przez wieki opierał się reformacji.

Historia klasztoru sięga co najmniej 1234 roku, gdy czeska królowa Kunegunda Hohenstauf utworzyła tu zgromadzenie sióstr cysterek. Od tego czasu trwał nieprzerwanie, niemal na przekór zmieniającym się prądom historii. Serbołużyczanie - potomkowie słowiańskich mieszkańców dzisiejszej Saksonii - nadal kultywują katolickie zwyczaje. Klasztor St. Marienthal jako jeden z ostatnich tego typu kompleksów ma dużą wartość historyczną, ale też znaczenie sakralne. Pomimo wojen i zawirowań, nieprzerwanie zamieszkują go siostry zakonne, które zgodnie z tradycją założycieli „nowego klasztoru” w Cîteaux prowadzą życie modlitwy, czytania i pracy.

Kościół klasztorny, z zewnątrz barokowy, wewnątrz jest bardzo bogato zdobiony, w stylu nazareńskim. Całość malarstwa kościoła odnowiono w 1891 r., kiedy konieczny był remont ze względu na zniszczenia spowodowane dymem po pożarze chóru sióstr. Na bocznych ścianach przedstawieni są zwłaszcza święci i błogosławieni zakonu cystersów. W ołtarzach bocznych znajdują się relikwie, które mają pochodzić od męczenników z katakumb Rzymu. Napis na ścianie Ołtarza św. Józefa głosi, że „miejsce to poświęcone jest reszcie czcigodnego ciała męczennika Decentiusza”, które odnaleziono w katakumbach Kaliksta w Rzymie w 1778 roku.

Kościół, jak wszystkie kościoły cysterskie, jest poświęcony Maryi, Matce Bożej. Tylna (zachodnia) część kościoła klasztornego jest prawie ciemna, ponieważ krużganek sióstr znajduje się nad parterem. Wzrok przyciąga centralne, kolorowe, przeszklone okno chóru. Przedstawia Wniebowzięcie Maryi w formie malarstwa historycznego. Rzeźbiony w drewnie ołtarz główny symbolizuje niebiańskie Jeruzalem ze świętymi postaciami Chrzciciela Jana i Józefa, przedstawieniami aniołów i relikwiarzy, wieżami, arkadami i baldachimami. Konsekrację otrzymał w 1898 r. W dużej, wolnej przestrzeni pomiędzy ołtarzem a ławami wspólnotowymi – co jest cechą szczególną Kościoła Mariackiego – znajduje się Bernhard. Ołtarze Józefa i św. Anny.

Pod koniec XVII w. St. Mariethal strawił pożar. Budowla odbudowana w 1744 roku w stylu barokowym, nie zmieniła już później swojego charakteru. Klasztor, kaplice Św. Krzyża i Michała Archanioła, zabudowania folwarczne, dawny browar, remiza, stolarnia, tartak, winnica i dawny młyn zostały odnowione po słynnej powodzi sprzed 12 lat. Wszystkie budynki usytuowane są wokół dużego dziedzińca.

Największe wrażenie robi oczywiście Kaplica Św. Krzyża i Św. Michała Archanioła z fasadą podzieloną na trzy części. Każda z nich ma zielone kopuły. Warto też zajść do kościoła przyklasztornego z wyjątkowo niskim stropem i pięcioma ołtarzami bocznymi. Sklepienia i ściany zdobią wizerunki świętych i motywy roślinne. Przy plebanii i domu gościnnego św. Jadwigi stworzono piękny Ogród Roślin Biblijnych. Całość najlepiej podziwiać z pobliskiej Góry Krzyżowej (Góry Kalwarii).

W 1992 r. założono Centrum Spotkań z dwiema gospodami i hotelem. Zakonnice prowadzą ośrodek dla niepełnosprawnych, w którym przebywają 74 osoby.

Można zwiedzać kościół klasztorny, kaplicę krzyżową i wiele innych części kompleksu. Ponadto odwiedzającym klasztor oferuje kilka małych wystaw, tawernę klasztorną, ogrody klasztorne, pensjonaty, zwiedzanie klasztoru i wiele innych udogodnień. Działa tu także kilka przedsiębiorstw rzemieślniczych, a na miejscu można kupić własne wyroby klasztoru. Opactwo, tradycyjnie prowadzone przez przeorę, jest miejscem modlitwy, atrakcją turystyczną i działalnością gospodarczą w jednym.

Jak dojechać?

Ostritz leży około 70 km od Szklarskiej Poręby. Podróż przez Świeradów-Zdrój i Frydlant dodaje element malowniczej trasy przez górskie tereny Polski i Czech. Z Fydladu kierujemy się ponownie do Polski w stronę Zawidowa i dalej w stronę drogowego przejścia granicznego z Niemcami w Radomierzycach. Podążaj drogą B99, w stronę Zittau a następnie skręć w lokalne drogi prowadzące do klasztoru St. Marienthal w Ostritz.

Z Görlitz można dojechać do Ostritz pociągiem lub autobusem. Podróż pociągiem zajmuje około 20 minut. Wysiadamy na polskiej stacji Krzewina Zgorzelecka.  Częściej jeżdżą jednak autobusy linii nr 12 do Zittau. Z Ostritz można dojść pieszo do klasztoru St. Marienthal, co zajmuje około 20-30 minut

Marienthal w Ostritz. Najstarszy w Niemczech klasztor cysterek.