Panorama pola bitwy pod Sadową - Wieża widokowa Chlum

Chlum znajduje się 500 metrów od wsi Chlum, należącej do gminy Všestary i około 5 km od Hradca Králové. Taras widokowy znajduje się na wysokości 35 m, całkowita wysokość wieży wynosi 55,6 m. Na platformę widokową prowadzą dwie niezależne, gięte ośmiokątne klatki schodowe o szerokości 70 cm, każda po 182 stopnie.

W 1866 roku w pobliżu wieży widokowej rozegrała się kluczowa bitwa wojny prusko-austriackiej – bitwa pod Hradcem Králové. Wydarzenie to upamiętniają tu setki pomników, kopców i krzyży. W pobliżu stacjonował główny sztab armii austriackiej. Tuż obok wieży widokowej znajduje się Muzeum Wojny z 1866 roku.

Z wieży widokowej roztacza się okrągły widok na Karkonosze, Góry Orlickie, Hradec Králové, Kuněticką Horę koło Pardubic i Góry Żelazne.

Pod koniec XIX wieku na polu bitwy wzniesiono szereg pomników oraz metalową wieżę widokową. Miała ona plan kwadratu i wysokość 25 metrów. Główną ideą było umożliwienie rozejrzenia się po ważnym polu bitwy. Uroczyste otwarcie odbyło się wraz z pobliskim neogotyckim ossuarium (ossuarium) w dniu 2 listopada 1899 roku. Wydarzenie sfinansowało Centralne Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Wojennymi od 1866 roku w Czechach. W tym samym roku w pobliżu otwarto także restaurację.[1] Cesarz Franciszek Józef I wspiął się na wieżę widokową a 6 maja 1923 r. także francuski marszałek Ferdynand Foch na którego cześć nad Chlumem przeleciało 30 samolotów.

Wieżę obserwacyjną wyremontowano i wzmocniono w 1987 roku. Po kolejnej dekadzie konieczny był kolejny remont, ale jednocześnie okazało się, że las nie zapewniał już wystarczającego widoku na Karkonosze. W czerwcu 1998 roku nakręcono tu film dokumentalny z cyklu „Patrz, człowieku”.  W następnym roku - 19 kwietnia 1999 roku - obiekt w złym stanie technicznym sprzedano firmie Eurotel, która już następnego dnia po niespełna 100 latach eksploatacji rozebrała wieżę, a następnie wywiozła na złomowisko.

Wkrótce w tym samym miejscu zaczęto budować nową wieżę – wyższą. Ukończono ją w lipcu 1999 r. Pierwsze otwarcie odbyło się w rocznicę bitwy 3 lipca 1999 r. Otwarto ją jeszcze przez trzy dni. Jednak wówczas wieża nie była jeszcze zatwierdzona. Ostateczne otwarcie odbyło się dopiero 7 września tego samego roku. Korytarz znajduje się jedenaście metrów wyżej od pierwotnej wieży i ma plan kwadratu o wymiarach 6,9 x 6,9 m

.

Budowę nowej wieży widokowej z wieżą telekomunikacyjną sfinansowała, podobnie jak wieży widokowej Panorama na Czarnej Górze, firma Eurotel (dzisiejszy O2), która również posiada systemy antenowe umieszczone na wieży widokowej. Miasto Hradec Králové i starostwo powiatowe Hradec Králové również uczestniczyły w inwestycji o wartości 14 milionów koron, w obu przypadkach na kwotę jednego miliona koron.

W regionie znajdują się dwie inne wieże widokowe o tym samym typie konstrukcji i nazwie „Chlum”. Są to Hořický chlum i Andrlův Chlum (Usti nad Orlicą). Obie wieże obserwacyjne są jednak niższe od tej w Hradcu. 

Roczna frekwencja na wieży obserwacyjnej wynosi najczęściej od pięciu do sześciu tysięcy wejść. W 2016 roku wzrosło zainteresowanie związane ze 150. rocznicą rocznicą bitwy pod Sadową.

Panorama pola bitwy pod Sadową - Wieża widokowa Chlum

Jak dojechać?

Chlum znajduje się około 12 km na północny zachód od miasta Hradec Kralove. Z Polski najkrótsza droga wiedzie przez przejście graniczne w Lubawce skąd należy kierować się  na Trutnov a dalej na Dvur Kralove nad Labem. Tu skecam w prawo w drogę 299 kierunek Doubravice. Dalje drogą 325 przez Lanżow, Velky Vrestov i Maslojedy.