Grób Boży. Skalne rzeźby koło Velenic

W Górach Łużyckich, przy drodze z Velenic do Brniště możemy zobaczyć ciekawy obiekt, którym jest Grób Boży. Są to wykute w piaskowcu groty z rzeźbami, które powstały w latach 1710-1711

Autorem Grobu Bożego był ludowy artysta i gospodarza Schille. W centralnej części jednej z pieczar naprzeciwko wejścia znajduje się piaskowcowa tumba ołtarzowa do umieszczenia Ciała Chrystusa. W bocznych korytarzach są wykute reliefy cyklu pasyjnego w ludowym realistycznym stylu, niosące ślady kilku warstw polichromii. Było to jedno z ważniejszych miejsc pielgrzymkowych w Czechach, a kaplica działała jeszcze w XIX wieku.

Kaplica prawdopodobnie zastąpiła pierwotnie wybudowany kościół w Velenicach dopiero w 1735 roku, później stał się popularnym miejscem pielgrzymek. Podłużna kaplica podzielona jest wewnątrz na trzy niewielkie pomieszczenia. Na środek z nich dostępny jest szeroki portal wejściowy, do którego pierwotnie prowadziło kilka stopni, zasypanych podczas późniejszej przebudowy drogi. Bezpośrednio naprzeciw wejścia znajduje się rzeźbiony ołtarz ze skrzynią do przechowywania ciała Chrystusa, które zawsze przywożono tu na Wielkanoc w procesji z kościoła w Velenicy. W bocznych salach, oświetlonych dwoma oknami, znajdują się płaskorzeźby ludowe z cyklu pasyjnego z widocznymi jeszcze resztkami malarstwa. Na kilku obrazach przedstawiają ostatnie chwile Jezusa Chrystusa od modlitwy na Górze Oliwnej do ukrzyżowania na Golgocie.

Kaplica była niegdyś bogato zdobiona również z zewnątrz. Nad wejściem umieszczono kamienne płyty z płaskorzeźbami przedstawiającymi cykl „Tajemnica Różańca”, zgodnie z którym kaplicę nazywano też „Różańcem”. Na lewo od wejścia znajdowały się płaskorzeźby Zwiastowania, Nawiedzenia, Pokłonu Trzech Króli, Ofiary, Ofiarowania Jezusa do Świątyni i Lat nauczania Chrystusa, płaskorzeźby po prawej stronie przedstawiały Rafała i Tobiasza, Zmartwychwstanie, Wniebowstąpienie, Zesłanie Ducha Świętego i Koronacja NMP. W filarze obok wejścia stała wyrzeźbiona płaskorzeźba Ukrzyżowania z 1. tercji XIX wieku.

Po II wojnie światowej miejsce straciło swój charakter pątniczy i zostało opuszczone i zaczęło popadać w ruinę, było dewastowane i rozkradane. By uratować cenne płaskorzeźby przeniesiono je do Muzeum Historii Naturalnej w Czeskiej Lipie. Na swoje miejsce powróciły dopiero w 2002 roku, kiedy to Gmina odrestaurowała i zabezpieczyła groty. Dziś Boží hrob możemy podziwiać przez kraty w wejściu do pieczary i otworach okiennych. Jednak jeśli byśmy bardzo chcieli wejść do wnętrz, to o klucz do kaplicy możemy poprosić w urzędzie miejskim w Valenicach.

Grób Boży. Skalne rzeźby koło Velenic