Karkonoska flora w walce z mrozem

W Karkonoszach mroźnych dni nie brakuje, wręcz odwrotnie, przybywa. Ciepłe futro chroni zwierzęta przed chłodem. Każdy ruch, czy przemieszczenie się, rozgrzewa zmarznięte ciało. A co z roślinami? Jak walczą z mrozem i zimnem? Karkonoska flora, na przestrzeni setek lat, wykształciła ciekawe mechanizmy obronne. Mróz jej nie straszny.

Ujemne temperatury i specyfika klimatu mogłyby doprowadzić do śmierci wielu gatunków roślin. Futra brak, substancje odżywcze w ilościach niewielkich, skrywane są w cebulach pod ziemią, a tu jeszcze wiosną trzeba zakwitnąć. Karkonoska flora nie ma łatwo, trzeba to przyznać. Rośliny Karkonoszy nieraz były opisywane jako niezwykłe, ze względu na ich różnorodność oraz przystosowanie do zmiennych warunków atmosferycznych. Wykształcone przez lata mechanizmy obronne, pozwalają im przetrwać mroźne miesiące. Przede wszystkim wycofują wodę z części narażonych na mróz. Drzewa iglaste również tak robią, co więcej, ich igły dodatkowo chroni warstwa wosku. Mimo wszystko, w czasie odwilży i nieco lżejszych mrozów, świerki podejmują w niewielkim zakresie fotosyntezę.

Głęboko w igłach, znajdują się aparaty szparkowe umożliwiające parowanie wody z igieł. Niekiedy owe parowanie ma taką wydajność, że nad lasami unoszą się powstałe w ten sposób chmury. Noszą specjalną nazwę - silvagenitusy. Rośliny wieloletnie wytwarzają pąki zimujące. Chronią one tkankę roślinną twórczą, znajdującą się na wierzchołku pędu lub korzenia. Jedną z nich jest Rozrzutka alpejska, której stanowisko znajduje się w Małym Śnieżnym Kotle w Karkonoszach. Inne rośliny zaś, wykazują się sprytem i skrywają pod ziemią zasoby niezbędne w późniejszym czasie. Dzięki takiemu “chomikowaniu” mają szansę ponownie wyrosnąć, a jedyne czego będą potrzebowały, to sprzyjających ku temu warunków. Gatunki jednoroczne, takie jak Świetlik maleńki występujący w Sudetach, zimują w postaci nasion. Rośliny zaskakują nawet jeszcze bardziej, posiadają bowiem mechanizmy obniżania temperatury zamarzania wody w komórkach. Co więcej, również takie, które chronią ich cenne DNA przed uszkodzeniami.

Karkonoska flora w walce z mrozem