Kopalnia kwarcu Stanisław - Najwyżej położony zakład wydobywczy w środkowej Europie

To miejsce było już od wieków znane z występowania pięknych i cennych kryształów kwarcu.

Poniżej Panorama 360 (można przybliżać, oddalać, obracać) Niektóre panoramy potrzebują kilku sekund na prawidłowe wgranie

Kopalnia kwarcu Stanisław jest położona na Izerskich Garbach. Dawniej szczyt ten nosił nazwę Biały Kamień i wznosił się na wysokość 1088 m n.p.m. W wyniku intensywnej eksploatacji ubyło 8 metrów szczytu a na samym wierzchołku powstało niemal monumentalne zagłębienie.

Wydobywany tutaj od zamierzchłych czasów kwarc mleczny, występował w postaci żyły wypełniającej strefę dyslokacyjną o długości ok. 10km. Grubość żyły oceniano od 60 do 100 m, a występujący tu kwarc odznacza się bardzo wysoką zawartością krzemionki.

Prawdopodobnie już w XIII wieku funkcjonował tu pierwszy kamieniołom w którym wydobywano kwarc. Jednak intensywna industrializacja kopalni rozpoczęła się po 1902 roku kiedy uruchomiono połączenie kolejowe Szklarska Poręba - Tanvald - Liberec. Wówczas ze stacji Szklarska Poręba Huta poprowadzono bocznice kolejową na potrzeby kopalni. Ułatwiło to transport surowca do odległych miejsc co zwiększyło wydobycie kwarcu.

W latach 50. ubiegłego wieku zakład przejęły Jeleniogórskie Kopalnie Surowców Mineralnych i odtąd funkcjonowała już pod znaną do dziś nazwą "Stanisław".  W 2001 roku kopalnię nabyła jedna ze spółek KGHM. Nie podjęto jednak wydobycia. Kalkulacje wskazywały na niską opłacalność. Zimy w Górach Izerskich są naprawdę srogie.

Kolejny właściciel kopalni, firma Hedar przez dwa lata (2016 -2017) toczyła spór sądowy o zgodę na transport urobku ciężarówkami. Problem polegał na tym, że stanowiło to zagrożenie dla tras narciarskich Biegu Piastów. Ostatecznie jednak udało się osiągnąć kompromis, poprzez propozycję wykorzystania dróg alternatywnych. Ponadto cały teren został częściowo uporządkowany z zabudowań przemysłowych, tracąc swój postindustrialny charakter. Dziś jest to przede wszystkim fantastyczny punkt widokowy na Karkonosze i Góry Izerskie.

foto: Radek R.

Kopalnia kwarcu Stanisław