Lawiny w Karkonoszach

Karkonosze nie należą do najwyższych pasm górskich, jednak największa tragedia lawinowa w Polsce miała miejsce właśnie w Białym Jarze. Jak postępować w przypadku zejścia lawiny? Jak poruszać się po terenie lawiniastym?

W Karkonoszach, tak jak w przypadku innych pasm górskich, niektóre szalki zostają zamknięte na okres zimowy. Powodem, między innymi i w dużej mierze, są zagrożenia lawinowe. Lawina jest najgwałtowniejszą postacią ruchów masowych. Przy czym stanowi olbrzymie zagrożenie zarówno dla ludzi, ich otoczenia, jak i infrastruktury. Masy spadające z górskiego stoku zasypują ofiarę wypadku odcinając ją od dopływu powietrza.

Największa liczba osób ginie dusząc się pod grubą pokrywą śnieżną, znacznie mniejsza, wskutek odniesionych obrażeń. Dla mieszkańców gór, temat ten wydaje się być dobrze znany, a postępowanie w przypadku zagrożenia lawinowego, wpojone. Dodatkowa ochrona dla turystów, freeriderów i narciarzy skiturowych, w postaci zakazów wstępu i ostrzeżeń na danych obszarach, wydaje się być wystarczająca, aby uchronić przed górskim zimowym niebezpieczeństwem. Jednak nasze bezpieczeństwo zależy przede wszystkim od nas. Sprawdzenie pogody przed wyprawą w góry to podstawa. Kolejnym ważnym punktem jest wybranie odpowiedniej trasy. W Karkonoszach jest wiele miejsc w których zaobserwowano zejścia lawin, są to: Kocioł Szrenicki, Kocioł Łabskiego Szczytu, Śnieżne Kotły, Czarny Kocioł Jagniątkowski, Kocioł pod Małym Szyszakiem, Kocioł Smogorni, Kocioł Dużego Stawu, Kocioł Małego Stawu, Biały Jar, Kocioł Łomniczki, Obří Důl, Studniční Jámy, Modrý Důl, Dlouhý Důl, Údolí Bílého Labe, Kotelní Jámy i Labský Důl.

Warto jednak zaznaczyć, że w Karkonoszach zagrożeniem są również krawędzie kotłów polodowcowych, nawisy potrafią mieć szerokość nawet kilku metrów. Należy pamiętać, że lawiny nie schodzą tylko z bardzo stromych czy skalistych zboczy, najwięcej wypadków dochodzi na stokach o nachyleniu 36-40 stopni. Od momentu rozpoczęcia się obrywu i charakterystycznego "stęknięcia" stoku, do ruszenia śniegu, upływa czasem do kilkudziesięciu sekund. Ten niedługi ale bardzo potrzebny czas, należy wykorzystać do odrzucenia kijków i zrzucenia plecaka. Narciarze powinni pozbyć się nart, najlepiej przez wybicie bezpieczników skrętnych. Widząc, że sunąca w naszą stronę góra śniegu za chwilę nas dosięgnie, zamykamy usta i zakrywamy twarz rękami. Po zatrzymaniu lawiny, delikatnie wypluwamy ślinę, która spływając po twarzy w dół, pozwoli zorientować się nam w kierunkach.

W zidentyfikowanym kierunku "do góry" staramy się silnie pchnąć ręką, takie działanie ma na celu, (jeśli jest możliwe) utworzenie kanału powietrznego. Nie należy wykonywać dodatkowych gwałtownych ruchów, czy szamotać się. W zamian, trzeba spowolnić oddech, tak by nie zużywać na darmo cennych zapasów tlenowych. Konieczne jest również utworzenie śladu zapachowego dla psa ratowniczego. Jak to zrobić, znajdując się pod grubą i ciężką pokrywą śnieżną? Oddając mocz, który na pewien czas ogrzeje nasze ciało, a jego silny zapach pozwoli psom na szybsze odnalezienie.

Lawiny w Karkonoszach