Ruiny wiatraka w Raciborowicach Górnych

Stojące na wietrznym wzniesieniu ruiny spalonego młyna wiatrowego w Raciborowicach Górnych są do dziś wdzięcznym plenerem fotograficznym.

Młyn wietrzny (Windmühle) to najstarszy silnik wiatrowy, przetwarzający energię wiatru na energię kinetyczną w ruchu obrotowym. Jest poprzednikiem turbiny wiatrowej, którą potocznie również nazywa się wiatrakiem.

Relikt, który stoi w Raciborowicach Górnych był typem holenderskim. Wiatrak holenderski w odróżnieniu od Koźlaków czy Paltraków charakteryzował się nieruchomym korpusem, na którym umocowana była obracana na łożysku bryła dachowa ze śmigłami. Rozwiązanie takie pozwalało łatwiej dostosować śmigła wiatraka do kierunku wiatru.

Pierwotnie był cylindryczną budowlą trzykondygnacyjną dzieloną wewnętrznymi stropami. W ścianach wybito nad wyraz duże otwory okienne. Był w całości murowany a jako budulca używano kamieni z piaskowca oraz często dość przypadkowego materiału, którym mogły być nawet polne kamienie oraz budulec pozyskany z rozebranych budynków pobliskiego majątku dworskiego.

Ciekawostką są ceglane portale nad otworami wejściowymi. Do dziś przetrwały jedynie ściany szczytowe murowanego korpusu już bez śladów kopuły wiatracznej. Jednak pomimo dużych zniszczeń, mury wiatraka robią wrażenie.

Bryła dachu o kołowej podstawie, poruszała się na żeliwnych rolkach posuwających się po żeliwnym pierścieniu umocowanym na nieruchomej części wiatraka  Zdolność obrotu kopuły dachu o 360 stopni pozwalała na ustawianie powierzchni skrzydeł prostopadle do kierunku wiatru.  W czasach świetności mógł mielić około 1 tony zboża na dobę. Poza funkcją młyna pełnił również funkcję mieszkania dla wiatracznika (młynarza), który jednocześnie młynarzował w swoim wiatraku.

Wiatrak w Raciborowicach Górnych wybudowano prawdopodobnie w XVIII wieku. Mógł zmielić około tony zboża na dobę. Z informacji jakie udało się nam uzyskać od mieszkańców wsi, młyn spłonął jeszcze na przełomie XIX i XX wieku. Nigdy nie podjęto próby jego odbudowy.

Ruiny wiatraka w Raciborowicach Górnych