Śladami dawnego górnictwa miedzi - Dymarki Kaczawskie

Leszczyna to dziś niewielka wieś w gminie Złotoryja. Przed wiekami była jednak ważnym ośrodkiem miedziowego gwarectwa. Historycy zakładają, że już w XIII w. wydobywano i przetwarzano tu miedzionośne skały zwane marglami.

Najstarsze dokumenty potwierdzające działalność górniczą w tej okolicy pochodzą z XIV w. Mówią one o tym, że w 1360 r. właściciel pobliskiej wsi Wilków otrzymał, od księcia Wacława II Legnickiego, koncesjonowany przywilej poszukiwania i wybierania kruszców oraz rud metali w obszarze jego dóbr.

Eksploatację kilkukrotnie wznawiano i przerywano. W roku 1661 roboty górnicze kontynuowano na zlecenie Ludwika IV Legnickiego ale bez większych rezultatów. Kolejny raz wydobycie miedzi wznowiono w latach 1736–1740, ale największą sławę osada zyskała dopiero dzięki założeniu kopalni Ciche Szczęście (niem. Stilles Glück), która istniała w okresie 1855–1883. W 1866 roku przy górniczym kompleksie zbudowano pierwsze piece hutnicze. W tym czasie z 5 ton wydobytej rudy uzyskiwano 130 kg kamienia miedziowego, który zawierał 61 kg czystej miedzi.

W drugiej połowie XIX wieku, rozwijało się tu również górnictwo skalne. Pozyskiwano głównie piaskowiec i wapień, który wypalano w miejscowych piecach wapiennych. Dwa z nich, do dziś doskonale zachowane, znajdują się na terenie Skansenu i Muzeum Górnictwa w Leszczynie. To tzw. piece bliźniacze. Dziś zagospodarowane na nowo, pełnią rolę wież widokowych. Są również punktem początkowym ścieżki dydaktycznej "Synklina Leszczyny". Obecny kształt skansenu pochodzi z 1872 roku.

Aby ocalić od zapomnienia górniczą tradycję Leszczyny, każdego roku organizowano są tu Dymarki Kaczawskie. W bogatym programie imprezy znajdziemy: pokazowe wytopy z tyglowego pieca, prezentacje dawnych zawodów i rzemiosła, biesiady folklorystyczne, jarmark a nawet skoki z beczki przez skórę czy pasowanie na gwarka.  Dymiące i rozgrzane do czerwoności piece hutnicze przypominają wówczas o bogatej tradycji całego regionu. Dymarki to staropolska nazwa wytopu metali.

Z kolei na spacer ścieżką dydaktyczną wybrać się można w zasadzie przez cały rok. Trasa prowadzi przez urokliwy las, wzdłuż wciąż wyraźnie zachowanych reliktów i stanowisk dawnego górnictwa miedziowego. Rzeczywiście sporo tu warp czyli usypisk nieużytecznego urobku wydobytego ze sztolni i szybów. Nie brakuje też innych śladów świadczących, że miejsce to przed wiekami tętniło gwareckim życiem. Ścieżka liczy ok. 3 km długości i 17 stanowisk obserwacyjnych oznaczonych tablicami w terenie a wśród nich XIX- wieczne piece wapiennicze , pozostałości po hucie miedzi, szybik poszukiwawczy, Czerwone Wzgórze, kamieniołom wapienia, obszar źródliskowy, strefę kontaktową Synkliny Leszczyny, skupiska zawalonych szybów górniczych, kamieniołom piaskowca, ślady po bardzo starej sztolni “Charakter”, margle miedzionośne, kopalnię miedzi “ Ciche Szczęście”, oraz obszary rzadkich form ekologicznych.

Śladami dawnego górnictwa miedzi - Dymarki Kaczawskie

Zainstaluj darmową apkę "Karkonosze GO" w swoim telefonie i odkrywaj Karkonosze na nowo. Setki miejsc dokładnie opisanych, zdjęcia, filmy, panoramy 360, katalog firm turystycznych, mapa atrakcji turystycznych i wiele innych. Teraz wszystko w jednym miejscu.

Sklep Play - https://play.google.com/store/apps/details?id=pl.karkonoszego.mobile

App Store - https://apps.apple.com/za/app/karkonoszego/id1592528731

Wybierasz się w Karkonosze? Poniżej mapa atrakcji turystycznych w regionie. Kliknij w prawy górny róg na mapie aby otworzyć