Sosna górska w Karkonoszach - Kosodrzewina

Niebywale ważna dla środowiska naturalnego. W krajach bałkańskich, jej igliwia wykorzystywane są w celach leczniczych. Kosodrzewina, jest również popularną rośliną ogrodową. Co o niej wiemy?

Kwitnie w okresie maja i czerwca. Występuje wyspowo, głównie porasta stanowiska znajdujące się na terenach górskich i wyżynnych w Europie Południowej i Środkowej. Zwarty areał pokrywa Alpy, Pireneje oraz Góry Dynarskie. Stanowiska rozproszone znajdziemy w Polsce (pasmo Karpat i Sudetów) i Bułgarii (góry Riła i Piryn). Nie brakuje też populacji izolowanych, zamkniętych w Apeninach, Wogezach, południowych Niemczech, Masywie Centralnym i górach płw. Iberyjskiego. W naszym kraju, rośnie wyłącznie na najwyższych partiach Sudetów i Karpat, takich jak Tatry, Babia Góra, pojedyncze stanowiska porastają również obszary Beskidu Żywieckiego (Czyrniec, Romanka i Polica) oraz Gorce (Kudłoń).

Ponadto, zdarza się, że zajmuje stanowiska antropogeniczne, głównie w celach utrwalenia wydm i pagórków. Pozostaje pod ochroną w kilku parkach narodowych, jednym z nich jest Karkonoski. Na Dolnym Śląsku króluje w najwyższych położeniach górskich, w których skład wchodzi pasmo Karkonoszy i Gór Izerskich w Sudetach Zachodnich, Góry Stołowe i Bystrzyckie w Sudetach Środkowych oraz na Masywie Śnieżka. Gatunek chroniony jest również w rezerwatach przyrody takich jak Torfowiska Doliny Izery, Torfowisko pod Zieleńcem i Śnieżnik Kłodzki. Kosodrzewina może rosnąć dosłownie wszędzie, nie straszne są dla niej miejsca suche, ale świetnie odnajdzie się także w miejscach wilgotnych, na brzegach strumieni, piargach, ziemiach piaszczystych, w pobliżu torfowisk, w suchych i wilgotnych szczelinach skalnych, złomowiskach.

W górach może osiągać wysokość do 2500 m n.p.m. Gatunek odgrywa ważną rolę w środowisku naturalnym, ponieważ potrafi rosnąć nawet na jałowym, skalnym podłożu, chroniąc tym samym glebę przed erozją, osuwaniu się jej oraz zatrzymując lawiny kamieni. Niegdyś, nie doceniano roli jaką odgrywała w środowisku naturalnym, dlatego też masowo ją wypalano, aby w zamian stworzyć nowe polany do wypasu zwierząt. Obecnie, powróciła na większość zniszczonych w tamtych czasach stanowisk. Kosodrzewina zajmuje gęsty pas na całym obszarze Sudetów, tworząc jedno z pięter roślinnych w górach. Nosi ono nazwę wywodzącą się od tej rośliny, piętro kosówki. W Bułgarii i innych krajach bałkańskich, stosuje się jej igliwie w celach leczniczych, dodając do naparów ziołowych. Ciekawostką jest również fakt, iż przemytnicy papierosów i alkoholu z Czechosłowacji, ukrywali się niegdyś przed strażą graniczną, właśnie w kosodrzewinie.

Sosna górska w Karkonoszach - Kosodrzewina