Wzgórze Krzywoustego w Jeleniej Górze

Wzgórze Krzywoustego wyrasta w zakolu utworzonym przez ujście rzeki Kamiennej do rzeki Bóbr w północnej części centrum Jeleniej Góry.

Jest to wzniesienie (375 m n.p.m) leżące na północno-wschodnim krańcu Wysoczyzny Rybnicy. Od zachodu oddziela go siodło pogłębione wykopem linii kolejowej z Jeleniej Góry do Gryfowa lub Szklarskiej Poręby. Za nim wznosi się wzniesienie Kapliczna będące częścią Siodła. Od południowego do północnego zbocza prowadzi aleja Bolesława Krzywoustego w kierunku Końca Świata.

Wzgórze Krzywoustego zbudowane jest ze staropaleozoicznych granitognejsów oczkowych i granitów dwułyszczykowych, które tworzą na zboczach i pod szczytem liczne skałki. Całe wzniesienie porośnięte jest rzadkim lasem mieszanym z przewagą buków. Szczyt oplatają liczne alejki i drogi. Na szczycie znajdują się pozostałości dawnych zabudowań i wieża widokowa, z której można podziwiać panoramę miasta.

Na wierzchołku Wzgórza Krzywoustego, prawdopodobnie już w XI wieku istniał gród, uważany za jedną z siedzib Bobrzan. Stara tradycja lokalna przypisuje jego założenie Bolesławowi Chrobremu i odnosi się do 1004 roku. Według innych źródeł, szczególnie niemieckich, miał go założyć książę Bolesław Krzywousty w 1111 roku i powiększyć książę Bolesław Rogatka w 1241 roku. Prawdopodobnie w roku 1299 książę Bolko I Surowy wzniósł tu murowany zamek, którym zarządzał wójt jeleniogórski Hans von Schildau z Wojanowa. Wspomniany wójt wybudował u stóp wzgórza duży obiekt o siedmiu kołach, który służył do przemiału słodu i jako folusz. Zamek pomimo wielu zawirowań wojennych dotrwał, aż do 1433 roku, kiedy to kolejny z właścicieli Heinze Nimptsch, sprzedał go radzie miejskiej Jeleniej Góry, która postanowiła go rozebrać. Jak się okazało, wyburzenie nie doszło do pełnej realizacji, gdyż jeszcze na początku XIX wieku stały jego pozostałości. Istnieją jednak zapiski z 1598 roku, w których jest mowa o budowli na wzgórzu, która mogła być częściowo odbudowana warownią, lecz już nie pełniąca funkcji obronnej i została zniszczona podczas wojny trzydziestoletniej. Ruiną zainteresowano się dopiero po koniec XVIII wieku, kiedy na sąsiednim Siodle rozpoczęto budowę Ogrodu Muz. Wzgórze Krzywoustego stało się wówczas modnym terenem odpoczynku i popularnym punktem widokowym. W 1 połowie XIX wieku na wzgórzu istniała gospoda z tarasem i ogródkiem, będąca celem spacerów. W 1911 roku na szczycie postanowiono wybudować wieżę widokową, upamiętniając tym samym 800-lecie miasta.

W latach 1958 i 1959 prowadzone były badania archeologiczne, które potwierdziły istnienie w tym miejscu grodu i zamku. Obecnie Wzgórze Krzywoustego jest nadal bardzo popularnym celem spacerów. Wyremontowana wieża i częściowo „oczyszczony” teren pozwala podziwiać panoramę na miasto i okoliczne wzgórza.

bestof10 Jelenia Góra

DkM Studio Dariusz Mofina

Wzgórze Krzywoustego w Jeleniej Górze