Mauzoleum karkonoskiego rodu Harrach

W centrum malowniczej miejscowości Horní Branná w Karkonoszach zobaczycie m.in. mauzoleum rodu Harrach.

Rodzina Harrach to ród szlachecki wywodzący się z Dolnej Austrii. Wydał wielu wybitnych polityków, duchownych i wojskowych. Pałac Harrach w Wiedniu przy Freyung był w posiadaniu rodziny do roku 1975, kiedy został sprzedany państwu.

W rejonie Karkonoszy najbardziej znanym przedstawicielem rodu był Jan Nepomucen hrabia Harrach (1828-1909). czeski hrabia, polityk, właściciel ziemski, mecenas sztuki i nauki, właścicieli dóbr m.in. w okolicach miejscowości Harrachov i Jilemnice przy obecnej granicy polsko-czeskiej.

Hrabia Harrach dbał o rozwój swoich dóbr w Karkonoszach. W Harrachovie powstała w 1902 r. kaplica św. Elżbiety w pobliżu huty szkła. Wspierał także czeskie i niemieckie organizacje turystyczne, z jego inicjatywy wybudowano schronisko Labská bouda. W 1892 r. sfinansował budowę kamiennej wieży widokowej na szczycie Žalý, która wkrótce stała się symbolem czeskiej obecności w Karkonoszach. W tym samym 1892 r. sprowadził dla pracowników swojego majątku dwie pary nart: jedną z Norwegii, drugą z Wiednia. Polecił także na ich wzór wykonać kolejne egzemplarze.

Trudno znaleźć w czeskiej historii bardziej znanego szlachcica i polityka, tak znacząco związanego z Karkonoszami. Jego dziedzictwo można odnaleźć w wielu branżach, zakładach i miejscach. Wspierał czeskie interesy, tłumił nienawiść między Czechami a Niemcami i zachęcał do współpracy.

Miał i nadal ma opinię patrona i prawdziwego kawalera. Był uosobieniem szlachetnych wartości, hrabiowskiej elegancji, połysku i światłego myślenia. Jego osobowość otacza aura bohaterstwa i budzi w Karkonoszach szacunek i podziw.
„Dlatego obowiązkiem jest ich wspierać tam, gdzie głód i nędza są większe! Dlatego też nie mogę zapomnieć o naszych górach..."

Istnieje wiele podobnych relacji, że Jan Harrach naprawdę kochał Karkonosze. Wysiłki, jakie poświęcił regionowi oraz jego rozkwitowi gospodarczemu i turystycznemu, dają wyobrażenie o tym, gdzie należało jego serce. Nie zapominał słuchać opowieści miejscowych, spacerował wśród zwykłych ludzi, nie bał się wejść do stodoły czy na pole.

Jan Harrach zdawał sobie sprawę z konieczności ochrony cennej przyrody Karkonoszy. Dlatego w 1904 roku założył pierwszy rezerwat przyrody w Labskim Dolu. Hrabia założył w Jilemnicach Klub Turystów Czeskich. Budował szlaki turystyczne i schroniska górskie.

W 1898 roku dzięki jego wielkim staraniom rozpoczęto budowę linii kolejowej z Martinic w Karkonoszach do Rokytnice nad Jizerou. Budowa postępowała szybko i już 7 grudnia 1899 roku na torach pojawiła się pierwsza lokomotywa. Urokliwa trasa wijąca się przez Dolinę Izery do dziś służy transportowi, nazywa się Pojizerský Pacifik i można nią na co dzień przemierzać zachodnie Karkonosze.

Huta szkła Novosad&Syn w Harrachovie jest najstarszą nieprzerwanie działającą hutą szkła w Europie. Za sławę karkonoskiego szkła odpowiedzialna była także rodzina Harrachów. Był tam już w momencie jej założenia, później huta szkła stała się jego własnością. To za czasów hrabiego Jana Nepomucena przeżyła swój najsłynniejszy okres i zdobyła za swoje wyroby szereg światowych nagród.

Jan Nepomuk hrabia Harrach zmarł 12 grudnia 1909 roku i został pochowany 17 grudnia 1909 r. w mauzoleum rodzinnym we wsi Horní Branná. Jest to ciekawa i rzadka budowla z epoki neoromantyzmu przy drodze z Jilemnic naprzeciw przytułku założonego przez hrabiego. Składa się z dwóch równoosiowych regularnych ośmiokątnych pryzmatów o różnej wysokości.

W podziemnej części grobowca znajduje się ceglany korytarz – krypta, w której przechowywane są szczątki członków rodziny Harrachów. Trumny zmarłych wcześniej przeniesiono tu dopiero w 1875 roku z przeciwległej kaplicy św. Aloisa. Wewnętrzne ściany grobowca wyłożone są płytami z czarnego marmuru.  Na nich znajdują się nazwiska z tytułami zmarłego. Dziś grób pełni funkcję sali ceremonialnej.

Jak dojechać?

Horní Branná to miejscowość położona w Czechach, w regionie krajobrazowym Karkonoszy, w kraju libereckim, w pobliżu miasta Vrchlabí. Jest to niewielka wieś, która leży na północnym wschodzie kraju, w malowniczej dolinie rzeki Labe (Łaby).

Miejscowość znajduje się niedaleko Karkonoskiego Parku Narodowego, co czyni ją atrakcyjną bazą wypadową dla turystów zainteresowanych pieszymi wędrówkami, jazdą na nartach oraz odkrywaniem przyrodniczych i kulturowych atrakcji regionu Karkonoszy.

Samochodem:

1. Start: Szklarska Poręba
2. Droga krajowa nr 3 (E65): Wyjedź z Szklarskiej Poręby na południe drogą krajową nr 3 (E65) w kierunku Jakuszyc, które znajdują się przy granicy z Czechami.
3. Przekroczenie granicy: Przekrocz granicę w Jakuszycach, wjeżdżając do Czech. Kontynuuj jazdę drogą nr 10 (czeska D10) w kierunku miasta Harrachov.
4. Droga nr 14: W Harrachovie skręć w prawo na drogę nr 14 i jedź dalej w kierunku Vrchlabí.
5. Vrchlabí: W Vrchlabí jedź zgodnie ze znakami w kierunku Jilemnice (droga nr 293).
6. Horní Branná: Kontynuuj jazdę drogą nr 293 do miejscowości Horní Branná, która znajduje się kilka kilometrów przed Jilemnicami.

Czas przejazdu:

• Cała trasa to około 45-60 minut jazdy samochodem (około 45-50 km, w zależności od wybranej trasy i warunków drogowych).

Transport publiczny:

• Można również rozważyć transport publiczny, taki jak pociągi i autobusy, jednak wymagałoby to kilku przesiadek, co może znacznie wydłużyć czas podróży. Najwygodniej jest jednak podróżować samochodem.

Mauzoleum karkonoskiego rodu Harrach

Wybierasz się w Karkonosze? Poniżej mapa atrakcji turystycznych w regionie. Kilkaset atrakcji w jednym miejscu. Kliknij w prawy górny róg na mapie aby otworzyć