Pałac w Starych Rochowicach. Rezydencja królewskiego szambelana.

Ruiny pałacu w Starych Rochowicach to dawna rezydencja rodziny von Hoyos, starego szlacheckiego rodu wywodzącego się z monarchii Habsburskiej.

Protoplasta rodu Johann Ernst de Hoyos pochodził z Kastylii. W roku 1522 przybył do Austrii by w 1545 roku w Wormacji otrzymać potwierdzenie szlachectwa i herb od cesarza rzymskiego narodu niemieckiego Karola V Habsburga. Sto lat później Leopold Carl baron von Hoyos był już wysoko postawionym urzędnikiem królewskim, otrzymał tytuł marszałka armii habsburskiej i godność kawalera Orderu Złotego Runa.

Stare Rochowice ( Rudingeresdorf ) weszły w skład dóbr rycerskich tego wpływowego rodu w 1770 roku. Wkrótce ruszyła budowa okazałego pałacu.Była to piętrowa, wymurowana z cegły i otynkowana budowla, osadzona na planie prostokąta, nakryta dachem dwuspadowym. W osi obiektu znajduje się silnie uwypuklony ryzalit wejściowy. Całość dopełniała trzykondygnacyjna, kwadratowa wieża. Wnętrza były trzytraktowe.

Po wojnach śląskich, kiedy tereny Dolnego Śląska przeszły we władanie Fryderyka II Wielkiego, króla Prus, rodzina von Hoyos, pomimo bliskich związków z austriackim domem panującym, utrzymała swoje majątki, jednak zarządzała nimi głównie przez dzierżawców. Theresia Hoyos z domu von Schlabrendorf z powodu tzw. „małego kłusownictwa”, przymuszona przez pruską administrację, musiała przystąpić do osiedlenia protestantów na swoich ziemiach. W ten sposób powstały Nowe Rochowice.

Pomimo zmiennych kolei losu ród von Hoyos zarządzał tu do 1945 roku. Stanislaus von Hoyos służył nawet jako królewski szambelan. Żonaty z czeską baronówną Luizą z Odrowąż – Sedlnickich, był pierwszym Hoyosem, który de facto mieszkał w swych śląskich majątkach a na swoją rezydencję wybrał m.in Stare Rochowice.

Rodzina Hoyos-Sprinzenstein należała do przeciwników nazistowskiego reżimu, i choć objawiało się to w zasadzie jedynie w niepochlebnych wypowiedziach na temat nazistów to i tak hrabina Maria Amelia von Hoyos trafiła z tego powodu na rok do więzienia w Breslau. Niechęć do nazistów potęgował u Hoyosów żarliwy katolicyzm. 

Po drugiej wojnie światowej w Pałacu gospodarzył PGR doprowadzając obiekt do ruiny.

Pałac w Starych Rochowicach. Rezydencja królewskiego szambelana.