Podróż Koleją Zębatą. Dzień modeli kolejowych (foto relacja)

Kolejny raz w tym roku na tory jedynego w Czechach odcinka Kolei Zębatej Tanvald - Kořenov - Harrachov, wyjechał zabytkowy skład pociągu, prowadzony przez legendarną austriacką lokomotywę wyposażoną w unikalny mechanizm zębaty.

Železniční společnost Tanvald podobne festyny organizuje kilka razy do roku. I zawsze pierwsza sobota sierpnia na stacji kolejowej w przygranicznym Kořenovie należy do modeli kolejowych.

Modelarstwo kolejowe i to bardzo stare hobby, którym zachwycali nasi przodkowie i nadal cieszy się dużą popularnością. Historia modelarstwa zaczęła się już w XVIII wieku w Anglii. Pierwszy model próbny pochodził ze zbiorów inżyniera Williama Murdocka. W Niemczech modele kolejek pojawiły się dopiero 100 lat później ale z wielkim powodzeniem.

Proste modele kolejek składają się z systemu szynowego i lokomotywy. Duże warianty posiadają wiele szyn, pociągów, wagonów, miniaturowych dworców, drzew, łąki, małe figurki i wiele innych. W Kořenovie została przygotowana duża wystawa modeli kolejowych, przez modelarzy z miasta Dvůr Králové nad Labem

W parowozowni Kořenov oraz w wagonie kolejowym można było zobaczyć modele kolejowe i modele torów o rozmiarach N, TT, H0 lub G. Były też stacje kolejowe Kořenov i Dolní Polubný w rozmiarze TT.

Tymczasem na trasie z Tanvaldu do Kořenova i Harrachova kursowały zabytkowe pociągi z lokomotywą zębatą T 426. Pojawił się też zabytkowy wagon motorowy M131 "Hurvínek". Jazda tym klasycznym motoraczkiem dawała wiele frajdy na tej niezwykle malowniczej i klimatycznej linii łączącej Karkonosze i Góry Izerskie.

Dwuosiowe wagony typu Hurvinek produkowano w latach 1948 - 1956. Zmontowano 549 sztuk tych motoraczków. Dwunastocylindrowy silnik wysokoprężny T 301  w połączeniu z czterobiegową skrzynią biegów typu Mylius / Mylius Getriebe Belín / był jak na swój czas prostą i niezawodną jednostką napędową. Wyposażony był w 48 drewnianych miejsc do siedzenia.

O nastrój tych podróży zadbała również obsługa pociągu przebrana w stroje z epoki, u których można się było zaopatrzyć się w oczywiście kartonowy bilet na przejazd.

Kolej Zębata

„Zębatka Korzeniowska” , odcinek Tanvald – Kořenov, powstała jako część trasy Liberec – Tanvald. Na krótkim, niespełna 7 kilometrowym odcinku, pociągi pokonują różnicę wysokości równą 235,1m, ich nachylenie dochodzi do 58 promili. Ze względu na swoje ekstremalne położenie trasa ta została zaopatrzona w specjalną zębatkę. Dziś przyciąga ona uwagę ludzi interesujących się koleją, turystów.

Początkowo miała ona jednak służyć jako trasa do przewożenia towarów, łączyła bowiem okręgi przemysłowe okolic Liberca oraz Jablonca z wałbrzyskim zagłębiem węgla kamiennego na sąsiednim Dolnym Śląsku.

Linia kolejowa prowadząca w kierunku Kořenova zaraz za boczną zwrotnicą w Tanvaldzie szybko zaczyna się wznosić. Za przejazdem kolejowym przechodzi przez most stalowy nad rzeczką Desna a za mostem znajduje się już pierwszy odcinek z szyną zębatą.

Przy najeździe lokomotywy na ten odcinek konieczne jest zmniejszenie prędkości do 5 km/h a napędy (adhezyjny i zębaty) muszą mieć wyrównane obroty. Cały zabieg wymaga od maszynisty doświadczenia i umiejętności. Niecałe sto metrów dalej znajduje się pierwszy tunel,  liczący 68 metrów. 

Pierwszy fragment odcinka kolei zębatej kończy się za tunelem gdzie, następuje zmiana nachylenia i linia kolejowa przez kolejne 260 m nie wspina się w górę, ale wręcz odwrotnie, delikatnie opada. Za deseńskim tunelem linia kolejowa przecina głęboki parów. Po kamiennym wiadukcie mającym pięć łuków wiedzie przez Czarną Desnę i drogę krajową do Harrachova. Przy wjeździe na wiadukt zaczyna się drugi odcinek, gdzie ułożona została szyna zębata.

Za Dolnopolubeńskim tunelem leży stacja Dolní Polubný. Zębatka się tutaj kończy nad górnym portalem tunelu a zaczyna znowu w miejscu dawnej zwrotnicy wjazdowej od Kořenova. Zaraz za stacją Dolní Polubný rozpoczyna się odcinek o długości 193 m i najwyższym na trasie kącie nachylenia 58 promili, dalej wartość nachylenia oscyluje nieustannie w okolicach 55 promila. 

Za przystankiem Kořenov – zastávka pociąg wjeżdża do Polubeńskiego tunelu o długości 940 m, wykutego w twardej granitowej skale. Jest to najdłuższy jednotorowy tunel w Republice Czeskiej. Kończy się w miejscowości Horní Polubný, kawałek nad jego górnym portalem kończy się też szyna zębata.

Z Kořenova linia wiedzie doliną Izery, którą przekracza przez piękny stalowy most. to tutaj jest granica między Górami Izerskimi i Karkonoszami.

Podróż Koleją Zębatą. Dzień modeli kolejowych (foto relacja)