Puste kostely - Piękne jaskinie w Górach Łużyckich

Puste kostely to dość rozległe komory powstałe podczas wydobycia piaskowca. Strop jaskini wspiera szereg masywnych, skalnych filarów co nadaje temu miejscu niesamowitego uroku.

To ogólnodostępne sztuczne jaskinie powstałe w wyniku wydobycia piasku z masywu piaskowca. Komory mają wysokość od 2 do 4 m i ciągną się 100 m do piaskowcowego masywu.

Pusté kostely należą do największego w Europie systemu wykonanych przez człowieka jaskiń piaskowcowych. Położone są w Czechach, w Górach Łużyckich pomiędzy wioskami Velenice i Svitava. Powstały na użytek pobliskiej fabryki i szlifierni luster hrabiego Kinskiego. Do szlifowania luster potrzebował czterech rodzajów piasku, który pozyskiwał z okolicznych skał piaskowcowych

Około 300 m od jaskiń znajduje się dawna fabryka polerów i luster. Woda do napędzania maszyn płynęła 350-metrowym przekopem skalistym meandrem rzeki. Do jego systemu można dostać się wąskimi schodami w skale nad drogą naprzeciw dawnej huty szkła. Inne wejścia znajdują się na brzegu rzeki, a jedno z nich to duża kopuła kamieniołomu. Na południe od huty szkła leśna droga wznosi się do zrujnowanego budynku tzw. komór Velenickich. Komory mają wysokość 2-4 m i sięgają 100 m w masyw piaskowca.

Przestrzenie powstałe po wydobyciu piasku z masywu piaskowca były później wykorzystywane do różnych celów. W XVII wieku służyły nawet jako tymczasowe mieszkania dla miejscowych rolników, gdy przez region przemierzały wojska biorące udział w wojnie 30-letniej. 

Podczas drugiej wojny przeniesiono tu z Kalisza produkcję małokalibrowych działek do samolotów Luftwaffe. Akcja o kryptonimie - Nautilius -.

Po zakończeniu wojny teren był wykorzystywany jako magazyn, a ostatecznie firma Ovoce-zelenina przechowywała tu swoje towary. Konsekwencje tego użytkowania widoczne są do dziś i całkowicie zatarły pierwotny charakter całego kompleksu sztucznych jaskiń.

Przy wejściu do jaskini znajduje się kilka filarów. Na ścianach widniały liczne rysunki naskalne - płaskorzeźby. Na prawo od wejścia do podziemi zachowała się płaskorzeźba przedstawiająca Ukrzyżowanie Chrystusa.

Część pomieszczeń została później zasypana. Podczas budowy drogi w 1886 r. podwyższono teren przy wjeździe. Przy jaskini znajdują się dwa mosty drogowe nad Svitávką.

Jak dojechać?

Puste kostely znajdują się około 90 kilometrów od Szklarskiej Poręby. Najkrótsza trasa prowadzi przez Jablonec nad Nisou, Liberec, Chrastavę i Kunratice. Pod jaskiniami nad rzeką Svitavką przebiega lokalna droga z Velenic do Svitavy i Lindavy w pobliżu Cvikova. Tą samą drogą biegnie trasa rowerowa 3055. Trasa dla pieszych nie jest tu oznakowana, a droga nie jest już obsługiwana przez regularny transport autobusowy. Najbliższa linia kolejowa i przystanki znajdują się w oddalonych o 6 km Zákupach i oraz w Czeskiej Lipie (8 km).

Puste kostely - Piękne jaskinie w Górach Łużyckich