Spory o krzyże w czeskich Górach Izerskich

Krzyż szczytowy, który zniknął kilka miesięcy temu w niewyjaśnionych okolicznościach, powrócił na górę Holubník w Górach Izerskich. Po raz drugi wzniósł ją tu także jej autor, Jan Novotný. Umieszczanie podobnych symboli na szczytach gór było od dawna kwestionowane, zdaniem ekologów jest niepotrzebne.

„Nowy zrobiłem na własny koszt i na własny koszt go tam tam zawieźliśmy” – przyznaje były ratownik górski i alpinista Jan Novotný. To on siedem lat temu po raz pierwszy umieścił na szczycie Holubnika ogromny drewniany krzyż. Zawierała także dodatkową tablicę z pozycją wysokościową oraz osobistą pamiątką bliskiej osoby.

Do dziś nie wie, co mogło stać za zniknięciem poprzedniego krzyża. „Trudno powiedzieć. To szalone jacy przypadkowi ludzi tam przychodzą. Izery zaczynają już powoli przypominać Karkonosze, czyli tracą swoją tożsamość i historyczne tradycje." - mówi Novotny 

Tradycyjny symbol góry umieścił na szczycie Holubnika w październiku 2017 r. „Postawiłem go tam ze świadomością, że jeszcze przed wojną te górskie tereny miały swoje własne oznaczenia. Jego pewna symbolika, która była postrzegana jako konsekracja, miejsce święte. Dlatego postanowiliśmy wtedy zwrócić krzyż górom i ludziom” – wspomina alpinista.

Takie krzyże czy kamienne pomniczki to swoisty fenomen Gór Izerskich. Ukryte w lasach, często wśród bezdroży Gór Izerskich: krzyże, kamienie pamiątkowe i małe pomniczki, rozsiane wśród drzew i skał upamiętniają  różne wydarzenia – najczęściej tragiczne. Zwykle skromne i niepozorne, kryją w sobie historie życia i śmierci dawnych mieszkańców tego regionu.

Oprócz tego już w lutym tego roku z pobliskiego Ptačí kupy zniknął także krzyż. Pod koniec października ktoś ponownie zdewastował nowy krzyż z wizerunkiem Chrystusa na Kluczu w Górach Łużyckich.

Jestem absolutnym ateistą, ale nie mam z tym problemu. Te krzyże musiały tam znajdować się od dawna, sądząc po kotwicach, na których wszystkie stoją” – mówi burmistrz Hejnic Jaroslav Demčák. „Jeśli komuś to przeszkadza, albo kojarzy to z kościołem, to nie rozumiem, bo na większości szczytów w okolicy i w okolicznych stanach takie rzeczy są” – zaznacza.

Zdaniem przedstawicieli CHKO Jizerské hory (Obszar chronionego krajobrazu Gór Izerskich) umieszczanie podobnych symboli jest dyskusyjne, ale nie jest zabronione.

„Pytanie brzmi, czy terytorium Gór Izerskich jest w stanie to wytrzymać, czy też rzeczywiście potrzebuje krzyża na każdej górnej skale. Krzyże i krucyfiksy stawiane były w miejscach i na ścieżkach pielgrzymkowych i stanowią nieodłączną część kulturową i historyczną Gór Izerskich. Historycznie rzecz biorąc, krzyż szczytowy znajdował się jedynie na Orešníku, gdzie został wzniesiony w 1813 roku przez franciszkanów z klasztoru w Hejnicach” – wspomina Tomáš Korytář, kierownik Zarządu Obszaru Chronionego Góry Izerskie.

Według niego pozostałe krzyże to temat stosunkowo nowy i umieszczano je w niektórych miejscach bez żadnego kontekstu historycznego. W szczególności Ptačí kupy jest także rezerwatem przyrody, w którym należy zachować naturalny charakter w jak największym stopniu.

Skała szczytowa na Holubníku jest naturalnym punktem orientacyjnym i wystarczy spojrzeć na zdjęcia sprzed 2017 roku, aby przekonać się, że moim zdaniem zdecydowanie lepiej wyglądało bez krzyża. Obecnie podkreślany jest element ludzki, czyli kulturowy, w krajobrazie. Doskonale rozumiem, że wielu osobom może to przeszkadzać, szczególnie w przypadku symbolu religijnego. Z drugiej strony, jak wynika z dyskusji w Internecie, wielu z nich jest zachwyconych” – przyznaje Korytář.

Pomimo tych nieporozumień Zarząd Obszaru Chronionego Góry Izerskie uważa lokalizację krzyża za akceptowalną z punktu widzenia ochrony przyrody i nie podejmie żadnych działań.

Spory o krzyże w czeskich Górach Izerskich

Dołącz do naszej grupy i odkryj niezwykłe miejsca!

Jeśli kochasz podróże i fascynują Cię tajemnicze, mniej znane zakątki Polski, Czech i Niemiec, ta grupa jest właśnie dla Ciebie!

Co znajdziesz w naszej społeczności?
✅ Zdjęcia i relacje z ciekawych miejsc, które warto odwiedzić
✅ Inspiracje na nietypowe wycieczki
✅ Wskazówki i rekomendacje od pasjonatów podróży
✅ Klimatyczne miejsca, o których nie przeczytasz w przewodnikach

Podziel się swoimi odkryciami, zainspiruj innych i poznaj nowe miejsca, które urozmaicą Twoje podróże!

 Kliknij i dołącz już teraz – wspólnie tworzymy mapę niezwykłych miejsc!
Czekamy na Twoje relacje!