Karkonoskie zakamarki - osada Albeřice

Albeřice to przykład typowej górskiej osady w Karkonoszach. Znajduje się w niewielkiej odległości od granicy z Polską na południe od Przełęczy Okraj.

Osada charakteryzuje się luźną zabudową budynków, położonych po obu stronach drogi, w głęboko wciętej południkowo dolinie, której środkiem płynie Albeřický potok. Administracyjnie osada wchodzi w skład miejscowości Horní Maršov.

We wsi znajduje się dawny zabytkowy wapiennik. Zachowały się domy i liczne murowane budynki gospodarcze. Na zachodnim zboczu Lasockiego Grzbietu (czes. Pomezní hřeben), poniżej granicy państwowej znajduje się najrozleglejszy w Karkonoszach teren krasowy z jaskiniami. Jaskinia Alberzycka (czes. Albeřická jeskyně) osiąga ponad 100 m długości, Jaskinia Krakonosza (czes. Krkonošova jeskyně) zaś 50 m. Najmniejszą jest Jaskinia Celna (czes. Celní jeskyně).

W przeszłości w okolicy osady poszukiwano kruszców oraz wydobywano wapień. Po działalności górniczej pozostało kilka nieczynnych kamieniołomów, w których zadomowiły się ciekawe i cenne przyrodniczo gatunki roślin. Na terenie kamieniołomów utworzono rezerwat przyrody Alberzycke Kamieniołomy (czes. Albeřické lomy). Nieczynne wyrobiska kamieniołomów są chronionym pomnikiem przyrody (cs: "přírodní památka").

W 1779 cesarz Józef II w towarzystwie generałów Laudona i Wurmsera podróżował z Maršova przez Albeřice do Małej py i dalej do Wielkiej Úpy opracowując mapę terenu dla potrzeb wojskowych. To wówczas mieszkańcy osady donieśli cesarzowi, że teren roi sie od przemytników. Dlatego krótko po cesarskiej wizycie założono tu posterunek straży finansowej, który działał do 1949 r., a jego pamiątką jest zabytkowy budynek Starej Izby Celnej z 1844 r.

Niewątpliwy urok osadzie zapewniają wiejskie domki charakterystyczne dla architektury sudeckiej. Konstrukcja chat jest mieszana, bowiem mają wysokie, kamienne podmurówki. Drewnianym ścianom nadano ciemny kolor, który związany był impregnacją drewna za pomocą smoły lub pokostu. Domki nie mają bogatych dekoracji czy ozdobnych detali, nie licząc bielonej nadbitki na łączeniu desek.

Karkonoskie zakamarki - osada Albeřice